Gluten Hassasiyeti Nedir?
Gluten, buğday, arpa, çavdar ve diğer tahıllarda bulunan bir proteindir. Makarna, mısır gevreği ve bira da dahil olmak üzere pek çok yaygın yiyecek ve içecekte bulunur. Gluten ayrıca vitaminler, kozmetikler ve hatta bazı ilaçlar gibi şeylerde de olabilir..
Bir protein türü olan glüteni yedikten sonra hastalanırsanız, glüten hassasiyetiniz olabilir. Yorgun, mide bulantısı veya şişkin hissedebilirsiniz. Glüten hassasiyetinin diğer bir adı çölyaksız glüten duyarlılığıdır.
Neler Tüketilmelidir?
Glütensiz bir diyet uygulamak için, sağlıklı bir diyet için besin sağlayan ikameleri seçerken buğday ve diğer bazı tahıllardan kaçınmalısınız. Glutensiz diyet, gluten içeren gıdaları hariç tutan bir beslenme planıdır. Gluten buğday, arpa, çavdar ve (buğday ve çavdar karışımı) bulunan bir proteindir.
Gluten hassasiyetinin ve glütenle ilişkili diğer tıbbi durumların belirtilerini ve semptomlarını yönetmek için glütensiz bir diyet gereklidir.
Glütensiz bir diyet, glütenle ilgili bir tıbbi durum teşhisi konmamış kişiler arasında da popülerdir. Diyetin iddia edilen faydaları daha iyi sağlık, artan enerji ve kilo kaybıdır.
Glütensiz bir diyetin ardından, yiyecek seçimlerine, yiyeceklerde bulunan bileşenlere ve besin içeriklerine dikkat edilmesi gerekir.
İzin verilen taze yiyecekler
Birçok doğal olarak glütensiz gıda, sağlıklı bir diyetin parçası olabilir:
Meyve ve sebzeler
Fasulye, tohum, baklagiller ve kabuklu yemişler doğal, işlenmemiş hallerinde
Yumurta
İşlenmemiş et, yağsız, balık ve kümes hayvanları
En az yağlı süt ürünleri
Glutensiz bir diyetin parçası olabilecek tahıllar, nişastalar veya unlar şunları içerir:
Ararot
Karabuğday
Mısır unu, irmik ve polenta etiketli glütensiz
Keten
Glütensiz unlar (pirinç, mısır, soya patates ve fasulye unları)
Kinoa
Soya
Tahıllara izin verilmez
Aşağıdakileri içeren tüm yiyecek ve içeceklerden kaçının:
Buğday
Arpa
Çavdar
Buğday ve çavdar karışımı
Yulaf (bazı durumlarda)
Yulaf doğal olarak glütensiz olmakla birlikte, üretim sırasında arpa, buğday veya çavdar ile kontamine olabilir. Yulaf ve glütensiz olarak etiketlenmiş yulaf ürünleri çapraz kontamine olmamıştır. Bununla birlikte, gluten hassasiyeti olan bazı kişiler, glütensiz etiketli yulafları tolere edemezler.
Glutensiz gıda etiketleri
İşlenmiş gıdaları satın alırken, gluten içerip içermediklerini belirlemek için etiketleri okumanız gerekir. Buğday, arpa, çavdar veya bunlardan elde edilen bir bileşen içeren gıdalar, etiketin içerik listesinde tahılın adıyla etiketlenmelidir.
ABD Gıda ve İlaç İdaresi kurallarına göre glütensiz olarak etiketlenen yiyeceklerin milyonda 20 parçadan az glüten içermesi gerekir. Bu etiketlere sahip gıdalar şunları içerebilir:
Doğal olarak glütensiz gıda
Gluten içeren bir içeriği olmayan hazır bir gıda
Üretim sırasında glüten içeren bileşenlerle çapraz kontamine olmamış yiyecekler
Glüteni uzaklaştırmak için işlenmiş glüten içeren bir bileşen içeren yiyecekler.
Üzüm veya ardıç meyvesi gibi doğal olarak glütensiz bileşenlerden yapılan alkolsüz içecekler glütensiz olarak etiketlenebilir.
İlaçlar ve takviyeler
Reçeteli ve reçetesiz satılan ilaçlar, bağlayıcı madde olarak buğday glüteni kullanabilir. Aldığınız ilaçlar hakkında doktorunuzla veya eczacınızla konuşun. Buğday glüteni içeren besin takviyelerinin etiketinde "buğday" ifadesi bulunmalıdır.
Gluten Hassasiyeti Olduğumuzu Nasıl Anlarız?
Gluten hassasiyeti olmanın belirtileri
İshal
Karın ağrısı
Şişkinlik ve gaz
Kilo kaybı
Mide bozukluğu
Yorgunluk ve zayıflık
Yavaş büyüme oranı (çocuklar)
Kötü kokulu dışkı
Karın ağrısı, gaz ve şişkinlik gibi bazı belirtiler glüten değil sindirim sorunlarından kaynaklanabilir, bu nedenle bu duruma doğru bir şekilde teşhis konulması önemlidir.
Çölyak hastalığının bazı semptomları, örneğin yorgunluk ve karın ağrısı gibi glüten hassasiyetindekilere benzer, ancak hassasiyet durumunda bağırsak mukozasında herhangi bir hasar gözlenmez.
Gluten Hassasiyeti Neden Oluşur?
Glutenin Vücut Üzerindeki Etkileri
Gluteni işleyememesi nedeniyle, yalnızca sindirim sisteminizde değil, beyninizde ve tüm vücudunuzda potansiyel olarak birçok soruna neden olabilir. Bağırsak, vücudun geri kalanının onarım ve büyüme için ihtiyaç duyduğu besinleri aldığından emin olmaktan sorumludur, ancak glüten sürekli olarak bağırsağı zayıflatıyorsa (bağırsak geçirgenliği), vücudun geri kalanı için zorlaştıracaktır. iyileşmek için vücut. Bu durum glüten tüketimi ile başlayan sürekli yıkım nedeniyle diyabet, anemi, obezite, kronik ağrı, otoimmün hastalık ve nörolojik bozukluklar gibi çeşitli sistemik hastalıklara yol açabilmektedir.
Gluten alerjisi
Gluten alerjiniz olup olmadığını şüphesiz bilirsiniz. Alerjik reaksiyonlar tipik olarak gıdalardaki belirli proteinlere maruz kaldıktan sonra birkaç dakika içinde meydana geldiğinden, yapbozun parçalarını bir araya getirmek ve reaksiyona neyin sebep olduğunu görmek kolaydır. Alerjik reaksiyonlar, potansiyel olarak yaşamı tehdit edebilecek acil durumlardır.
Gluten Hassasiyeti Nasıl Geçer?
Gıda hassasiyetinin tek tedavisi intoleransa yol açan besinleri diyetinizden çıkararabilir veya vücudunuzu tolere edebileceği miktarlarda tüketebilirsiniz. Gluten hassasiyetine neden olan besinler, vücudun mutlaka alması gereken elzem bir gıda ise yerine aynı özellikte başka bir besin de tüketirbilir.
Gluten hassasiyeti nedeniyle buğday tüketiminin olmaması B vitamini alımında yetersizliğe neden olacaktır. Bu durumda kişi buğday yerine gluten içermeyen; esmer pirinç, mısır unu,kinoa ve karabuğday tüketebilir.
Gluten hassasiyetinin tek tedavisi gıda alerjisi testi sayesinde alerjiye neden olan besinin beslenme listenizden çıkarılmasıdır. Ancak siz ne kadar dikkat ederseniz edin bazı durumlarda dışarıda yenilen yemeklerde alerjen madde ile karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle küçük alerjik reaksiyonları önlemek amacıyla doktorunuza danışarak çeşitli ilaçlar kullanılabilirsiniz. Bu ilaçlar ürtiker ve kaşıntı gibi şikâyetlerin azalmasına yardımcı olacaktır. Daha ciddi alerjik reaksiyonlar için mutlaka bulunduğunuz yerde bulunan acil servise gitmelisiniz.
Evde Gluten Testi Nasıl Yapılır?
Çölyak hastalığı, glütene karşı ciddi bir alerjik reaksiyonu tetikleyen otoimmün bir hastalıktır. Devam eden sindirim sorunları veya ishal yaşıyorsanız ve suçlunun glüten olduğundan şüpheleniyorsanız, evde kendiniz test yapabilirsiniz. Evde çölyak testi kitleri, glütene nasıl tepki verdiğinizi izleyerek ön bilgi sağlayabilir.
Bir çölyak test kiti, analiz için bir laboratuvara gönderebileceğiniz bir numuneyi evde almanız için ihtiyacınız olan tüm malzemeler ve talimatlarla birlikte gelir.
Sonuçları bir teşhis olarak düşünmeyin. Aksine bu, sonraki adımlar için kullanabileceğiniz içgörüler ve bilgiler için bir başlangıç noktasıdır.
Çölyak için doğru bir şekilde tarama yapmak için bir kan testi için glüten yiyor olmanız gerektiğini unutmayın.
Çölyak Testleri Neyi Kontrol Eder?
Testin türüne bağlıdır. Evde yapılan bazı testler, glüten yemeye yanıt olarak oluşturulan spesifik antikorlar için kanınızı kontrol eder. Diğerleri, gluten hassasiyeti olan kişilerde sıklıkla bulunan mutasyonlar için DNA'yı analiz eder.
Peki Bu Test Nasıl Yapılır?
Ev tipi gluten hassasiyeti testi için parmaktan bir damla kan alınır.
İçinde sıvı karışım bulunan tüpün içine konur.
Kan sıvıyla iyice karışana kadar tüp çalkalanır.
Tüpün içinde karışan ve kan nedeniyle rengi koyulaşan sıvı, test kartuşunun üstündeki hazneye damlatılır.
4-5 dakika bekledikten sonra kartuşun üzerinde iki çizgi oluşması kanda IgA antikorlarının eşlik ettiği çölyak hastalığı olduğunu gösterir.
Eğer sonuç negatif çıkarsa, kanda IgA antikorlarının eşlik ettiği gluten hassasiyeti yok demektir. Ancak sindirim sistemiyle ilgili şikayetleriniz hala devam ediyorsa, daha fazla tıbbi araştırma önerilebilir.
Kesin tanı ve tedavi için mutlaka doktora başvurmanız gerekir.